نسخه دوم استاندارد سیستم مدیریت ضد رشوه ISO 37001:2025 منتشر شد.
چه تغییراتی در این نسخه ایجاد شده است؟
استاندارد جدید، مشابه نسخه قبلی، الزامات و دستورالعملهایی برای پیادهسازی سیستم مدیریت ضد رشوه در سازمانها، صرفنظر از اندازه و نوع فعالیتشان، فراهم میآورد تا از وقوع رشوه در تمامی تراکنشهای تجاری جلوگیری شود.
تغییرات اصلی به شرح زیر است:
1️⃣ ادغام مفهوم تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر مدیریت ضد رشوه: تأکید بیشتری بر فرهنگ رعایت قوانین در سازمانها صورت گرفته است. نقش ضد رشوه در ساختار حاکمیتی سازمانها بهطور شفافتری تعریف شده است. همچنین، زبان استاندارد بهروز شده تا با دیگر استانداردها، از جمله ISO 37301 (سیستم مدیریت رعایت قوانین) و ISO 37002 (کانالهای گزارشدهی)، همراستا شود.
2️⃣ دامنه کاربرد: این استاندارد شامل تمامی نهادهای بخش عمومی و خصوصی، همچنین سازمانهای غیرانتفاعی میشود. این استاندارد از رشوهگیری مستقیم و غیرمستقیم، بهویژه رشوهدهی فعال (ارائه، وعده یا پرداخت منافع) و رشوهدهی غیر فعال (درخواست یا پذیرش منافع) جلوگیری میکند.
3️⃣ عناصر کلیدی سیستم مدیریت ضد رشوه
3.1 رهبری و تعهد: مدیریت ارشد و بدنه حاکم باید رهبری خود را در این زمینه نشان دهند، سیاست ضد رشوه را تصویب کرده و منابع لازم را تخصیص دهند. تأکید ویژهای بر ترویج فرهنگ صداقت و شفافیت در سازمانها صورت گرفته است.
3.2 ارزیابی ریسک رشوهگیری: این فرآیند شامل تحلیل و ارزیابی منظم ریسک رشوهگیری و تعیین تدابیر کنترل مالی و غیرمالی برای کاهش این ریسکها است.
3.3 روشها و کنترلها: انجام ارزیابی دقیق در روابط تجاری و قراردادها، سیاستهای مربوط به هدایا، مهمانیها و کمکها برای جلوگیری از سوءاستفاده از این ابزارها بهعنوان وسیلهای برای رشوهگیری، و همچنین ایجاد تعهدات قراردادی با شرکای تجاری بهمنظور پیشگیری از رشوهگیری. فرآیندهای گزارشدهی و حفظ امنیت افرادی که اقدام به گزارشدهی تخلفات فساد میکنند نیز مورد تأکید قرار دارد.
3.4 بررسی و تحریمها: پیادهسازی مکانیزمهای مناسب برای بررسی گزارشهای مربوط به رشوهگیری الزامی است. در صورت عدم رعایت مقررات، اقدامات اصلاحی و تحریمهای انضباطی باید بهطور مؤثر اعمال شوند.
3.5 نظارت و بهبود مستمر: ارزیابیهای داخلی و بازنگریهای مدیریت ارشد باید برای سنجش اثربخشی سیستم انجام شود. ارزیابیها و بهبودهای مستمر برای سازگاری با ریسکهای جدید و تغییرات محیطی ضروری است.
توجه به همراستایی با سایر استانداردها:
این استاندارد با استانداردهای دیگر از جمله ISO 9001 (مدیریت کیفیت)، ISO 14001 (مدیریت محیط زیست)، ISO 37301 (مدیریت رعایت قوانین) و ISO 37002 (کانالهای گزارشدهی) همراستاست. به همین دلیل، امکان پیادهسازی آن بهعنوان یک سیستم یکپارچه در سازمانها وجود دارد
