«زبان بدن» (Body Language )علم پیامهای غیرکلامی از قبیل حرکات بدن، چهره و چشم است که احساسات و خواستههای فردی را در ارتباط با فردی دیگر نشان میدهد.
زبان بدن نوعی از ارتباط غیر کلامی است که برای برقراری ارتباط با دیگر انسانها به جای استفاده از کلمات از رفتارهای روانشناسانه کمک میگیرد.
متدهایی که ما برای زبان بدن خود به کار میگیریم عموما عبارتاند از: ارتباط چشمی، حالت نشستن، راه رفتن، ایستادن، حالتهای چهره و… .
در حقیقت لبخندها، حرکات دست، ارتباطات چشمی، طرز نشستن و… همگی دارای پیامهای مشخصی هستند و مجموعه پیامهایی که به صورت غیرکلامی برای دیگران ارسال میکنیم همان زبان بدن ما را تشکیل میدهند.
یادگیری تکنیک های زبان بدن و تسلط بر آن تأثیر چشمگیری بر افزایش کاریزما و برقراری ارتباط موثر در ابعاد مختلف زندگی ما دارد. در ادامه به برخی از فواید استفاده از زبان بدن اشاره میکنیم:
1.درک بهتر کلام: دیگران مفهوم کلامتان را عمیقتر درک میکنند و این درک بهتر باعث میشود روابط اثربخشتری تشکیل دهید.
2. جلوگیری از مشکلات سازمانی: به مدیران کمک میکند که مشکلات کارمندان را متوجه شوند. بسیاری از افراد حاضر در یک سازمان برای حفظ موقعیت خود هرگز آنچه را واقعا در ذهن دارند به زبان نمیآورند و همین تفکرات پنهان بهمرور مشکلات عمدهای را برای آن شرکت به وجود میآورد. در حالی که اگر مدیر سازمان به زبان بدن مسلط باشد خیلی زودتر از بحرانی شدن شرایط متوجه مسئله میشود و برای رفع آن تلاش میکند.
3. موفقیت در کار گروهی: اگر اعضای یک گروه، زبان بدن یکدیگر را بخوانند متوجه میشوند که چه کسی در طول انجام پروژه تحت فشار است یا نیاز به حمایت دارد. درک شرایط هریک از افراد گروه کمک میکند که تمامی افراد با انگیزه بیشتری برای پیشبرد پروژه تلاش کنند.
4. حل مشکلات در مذاکره: در مذاکرهها اگر زبان بدن طرف مقابل را درک کنید میتوانید موضع واقعی او را بیابید و فارغ از آنچه میگوید حدس بزنید درخواست واقعیاش چیست.
5. پیشگیری از خرید غیرضروری: باعث میشود در برابر رفتارهای اغواکننده فروشنده مقاومت کنید و مجبور نشوید محصولی غیرضروری را بخرید.
6.متقاعد سازی دیگران: با استفاده از زبان بدن بهراحتی دیگران را متقاعد میکنید که کار مد نظرتان را انجام دهند. کافیست با استفاده از اصل کمیابی در متقاعد سازی به افراد توجه کنید که از چه موضوعاتی استقبال میکنند و بدنشان به کدام بخش از ماجرا حسی منفی دارد. سپس بخش مورد علاقه آنها را در خلال صحبتها برجسته کنید و از کنار قسمتهای غیردلخواهشان به سرعت بگذرید.
7. بهبود مهارت سخنرانی: استفاده از زبان بدن در مهارت سخنرانی و ارائه شما را نیز بهبود میدهد. زیرا با علم به زبان بدن اعتماد به نفس کافی دارید و میدانید که چطور با استفاده از این تکنیکها حضار را متقاعد و سرگرم کنید.
8. کنترل حرکات بدن: وقتی به حرکات بدن خود آگاهی پیدا کنید تواناییتان در کنترل آنها افزایش مییابد و در موقعیتهای مختلف آنها را به دلخواه تغییر میدهید. این مهارت در مذاکرهها کمک میکند که احساسات واقعی خود را پنهان کنید و برای رسیدن به هدفتان ظاهرسازی کنید. همچنین میتوانید از این مهارت برای ساخت روابط موثر بهره بگیرید. به طور مثال وقتی وارد کشور دیگری میشوید ممکن است از برخی رفتارهای
مردم آن منطقه شوکه شوید اما اگر روی زبان بدنتان کنترل داشته باشید از نمایش این شوک خودداری میکنید و نشان میدهید که فرهنگ آنها برای شما عجیب نیست. به این ترتیب خیلی زودتر با افراد آن جامعه ارتباطی موثر برقرار میکنید.
9.شناخت افراد فریبکار: اگر زبان بدن افراد فریبکار را بشناسید در هیچ زمینهای فریب نمیخورید. این روزها بسیاری از افراد قصد فریبکاری دارند و شناخت آنها به ما کمک میکند که خود را از ضررهای احتمالی محفوظ نگه داریم. البته نشانههای حقهبازی افراد در فرهنگهای مختلف متفاوت است.
10. افزایش هوش هیجانی: به مرور هوش هیجانی و خودآگاهی شما افزایش مییابد.
11. احساس همدلی بیشتر: کمک میکند احساس همدلی شما نسبت به دیگران افزایش یابد و بهتر درک کنید که آنها در چه حالی هستند. داشتن احساس همدلی باعث شکلگیری محکمترین و موثرترین روابط میشود. مردم معمولا روابطشان را با کسی که خودخواه و غیرهمدل است ادامه نمیدهند.
زبان بدن معمولا به صورت ناخودآگاه توسط افراد فرستاده میشود و چند رکن اصلی دارد که این ارکان در زیر آمده است.
حالت بدن: ساختار کلی بدن که نمای مشخصی دارد.
جهت بدن: زاویهای که بدن قرار گرفته است.
جنب و جوش بدن: تمام حرکاتی که بدن از خود بروز میدهد.
ایستاندن: حالتی که یک انسان میایستد.
حرکات اعضای بدن: حرکاتی که بازوها، دستها و پاها انجام میدهند.
حالت چهره: تغییراتی که در اعضای صوت رخ میدهد.
چشمها: حرکات چشم و تعداد دفعاتی که پلک میزند.
لمس: لمس کردن و فضایی که هرشخص در فاصله با بقیه برای خود مشخص میکند.
صدا: لحن و تن صدا و همچنین سرعتی که شخص در گفتن عبارتها به کار میگیرد.
پیامی که هرکدام از موارد بالا میفرستند نباید به صورت مستقل قضاوت شود. اگر میخواهید زبان بدن دیگران را بخوانید باید پس از دیدن اولین نشانه به دنبال نشانههای دیگر باشید و درباره مجموعه این نشانهها تصمیم گیری کنید. بررسی این مجموعه به شما کمک میکند که به قضاوت شخص بپردازید و به این نتیجه برسید که طرف مقابل در چه شرایطی است. فریبکار است یا بییا، راست میگوید یا دروغ، خوشحال است یا تظاهر به خوشحالی میکند و… .