آشنایی با استاندارد ISO 22316:2017
استاندارد ISO 22316:2017 چارچوبی برای افزایش تاب آوری سازمانی ارائه می دهد. تاب آوری در این استاندارد به عنوان “توانایی سازمان برای جذب و سازگاری در یک محیط در حال تغییر” تعریف شده است تا سازمان بتواند به اهداف خود ادامه دهد و رشد کند. این استاندارد برای تمام سازمان ها، در هر اندازه و نوعی، قابل اجراست و یک راهنمای عمومی محسوب میشود نه یک مجموعه الزامات سختگیرانه.
اهداف و کاربردهای کلیدی این استاندارد عبارتند از:
· تبدیل تاب آوری به یک قابلیت راهبردی: تاب آوری را به عنوان یک ویژگی پویا و نتیجه مدیریت خوب و سازگاری مستمر معرفی می کند، نه یک حالت ثابت.
· ایجاد زبان و درک مشترک: با ارائه اصول و ویژگی های کلیدی، کمک میکند تا تمام سطوح سازمان درک یکسانی از تاب آوری پیدا کنند.
· جهت دهی برای بهبود مستمر: چارچوبی برای ارزیابی، پایش و بهبود مستمر تابآوری سازمان ارائه میدهد.
📋 بندها و اصول کلیدی استاندارد
ساختار و محتوای اصلی این استاندارد حول چند اصل و ویژگی اساسی میچرخد. برای درک بهتر، اصول هفت گانه و ویژگی های سازمان تابآور در جدول زیر خلاصه شده اند:
رهبری و راهبرد—- رفتار همسو با چشم انداز و ماموریت —- اطمینان از اینکه هدف، چشم انداز و ارزشهای سازمان بهطور واضح درک شده و تمام فعالیتها با آنها همسو هستند.
رهبری و راهبرد—- درک بستر سازمان—- داشتن درک به روز و جامع از محیط داخلی و خارجی سازمان، شامل ذینفعان، روندهای بازار و ریسکها.
رهبری و راهبرد—- رهبری مؤثر —- پرورش رهبرانی قابل اعتماد و مورد احترام که در تمام سطوح سازمان پراکنده شده اند و با صداقت عمل میکنند.
فرهنگ و عملیات—- توانایی جذب، سازگاری و پاسخ به تغییر —-ایجاد انعطاف پذیری برای حفظ اثربخشی در شرایط متغیر و پاسخ دادن مناسب به حوادث.
فرهنگ و عملیات—- حکمرانی و مدیریت خوب —-ایجاد ساختارهای حکمرانی شفاف که هماهنگی مؤثر فعالیت های تاب آوری را ممکن میسازند.
فرهنگ و عملیات—- تدارکات منابع —- اطمینان از در دسترس بودن منابع کافی (انسانی، مالی، تکنولوژیکی) و اجتناب از نقاط شکست واحد از طریق تنوع و افزونگی.
یکپارچگی و بهبود—- تطبیق پذیری و بهبود مستمر—- نظارت مستمر بر عملکرد، یادگیری از تجربیات (هم موفقیت و هم شکست) و ترویج فرهنگ نوآوری.
🚀 راهنمای اجرای استاندارد
پیاده سازی موفق ISO 22316 یک سفر مستمر است که مراحل کلیدی زیر را در بر میگیرد:
1. تعهد و رهبری ارشد: موفقیت این استاندارد کاملاً وابسته به تعهد بیقید و شرط و مشارکت فعال مدیریت ارشد است. رهبران باید منابع لازم را فراهم کرده و خودشان فرهنگ تاب آوری را ترویج دهند.
2. ارزیابی اولیه و تحلیل شکاف: انجام یک ارزیابی از وضعیت موجود تاب آوری سازمان برای شناسایی نقاط قوت و ضعف ضروری است. این ارزیابی مبنایی برای برنامه ریزی اقدامات بعدی خواهد بود.
3. ایجاد نقشه راه و تعیین اهداف: بر اساس ارزیابی اولیه، اهداف واضح و قابل اندازهگیری برای تاب آوری تعریف کنید و یک نقشه راه برای دستیابی به آنها تدوین نمایید.
4. ترویج فرهنگ اشتراک اطلاعات و دانش: اطلاعات و دانش باید به عنوان دارایی های حیاتی سازمان شناخته شوند. سیستم ها و فرآیندهایی ایجاد کنید تا اطلاعات به راحتی در دسترس افراد مناسب قرار گیرد و یادگیری سازمانی تسهیل شود.
5. یکپارچه سازی با فرآیندهای موجود: استاندارد ISO 22316 باید با سیستم های مدیریتی موجود مانند ISO 22301 (تداوم کسب وکار)، ISO 31000 (مدیریت ریسک) و ISO 27001 (امنیت اطلاعات) یکپارچه شود.
6. پایش، اندازه گیری و بهبود مستمر: شاخص های کلیدی عملکرد (KPI) برای اندازه گیری تاب آوری تعریف کنید. با استفاده از داده های حاصل از گزارش ها و مرورهای دوره ای، به طور مستمر عملکرد را ارزیابی و برنامه های خود را بهبود بخشید.
استاندارد ISO 22316 یک چارچوب ارزشمند برای ساخت سازمانی چالاک، سازگار و قوی است که نه تنها در طوفان های غیرمنتظره دوام بیاورد، بلکه در آین محیط پویا رشد کند. موفقیت این مسیر مستلزم رهبری قوی، سرمایه گذاری بر فرهنگ و منابع انسانی و عزم راسخ برای بهبود پیوسته است.
