روش دیکوم چیست؟
روش دیکوم DACUM که امروزه کاربرد فراوانی در سطح دنیا پیدا کرده است، مخفف Developing A Curriculum و به معنای توسعه برنامه آموزشی می باشد. رابرت ای نورتون در سال 1994 این روش را ابداع نمود و سپس در کشورهای مختلفی اعم از آمریکا، استرالیا، کانادا و…. گسترش پیدا کرد. همچنین این روش در شرکت های بویینگ، هوندا، موتورولا و… به کار گرفته می شود.
به طور کلی از این روش برای تجزیه و تحلیل شغل و در نهایت تحلیل امور مربوط به برنامه آموزشی، شناسنامه آموزشی، نیازسنجی آموزشی و …. استفاده می شود.
در دیکوم ابتدا شغل را به صورت نظاممند، به کوچکترین اعضای تشکیل دهنده اش تقسیم می کنند و سپس صلاحیت های مرتبط با شغل را به دست می آورند. از طریق این صلاحیت ها می توانند دوره های آموزشی مبتنی بر عملکرد را تعیین نمایند و اثربخشی دوره ها را بر عملکرد پرسنل، تضمین کنند.
سه اصل استواری روش دیکوم چیست؟
این روش از طریق تعامل گروهی و در نهایت اجماع آنها انجام می شود و با استفاده از طوفان فکری، تعامل، هم افزایی گروهی و جلب حمایت کارمند، به یک روش کاربردی تبدیل شده است. این روش بر سه اصل زیر استوار است:
اصل اول: این روش بر این باور است که کارکنان خبره بهتر از سایر افراد می توانند شغل و حرفه خود را توصیف کنند و به این معناست که مدیران و سرپرستان با وجود اینکه اطلاعات زیادی از کار زیردستان خود دارند، اما فاقد تخصص لازم جهت تحلیل مشاغل هستند. پس در نظر داشته باشید که در این تکنیک، متخصصین واقعی کسانی هستند که به طور تمام وقت در شغل مربوطه کار میکنند.
اصل دوم: زمانیکه بخواهیم یک شغل را توصیف کنیم، میتوانیم وظایف یا شایستگیهایی که فرد موفق در آن پست دارد را تعریف نماییم. یک کارمند موفق تمامی وظایفی که بالادستی با مشتری به او میسپارد را انجام می دهد. اگر شما به وظایف کارمند خبره آگاه باشید، میتوانید با استفاده از آن متخصصان بیشتری را پرورش دهید.
اصل سوم: علاوه بر وظایف که در مرحله قبل ذکر شد، عوامل دیگری نیز وجود دارند که بر موفقیت کارمندان تاثیر می گذارند. عواملی مانند دانش، مهارتها، آگاهی، ابزارهای خاص و… که شامل این دسته بندی می شوند را نیز باید شناسایی نمود و از آنها بهره جست.
چه زمانی دیکوم کاربرد دارد؟
- زمانیکه بر اساس الزامات و دستورالعمل ها، برنامه آموزشی جدیدی موردنیاز باشد.
- تشخیص داده شود که برنامه آموزشی فعلی نیاز به بازنگری دارد.
- واحد سازمانی جدید و یا شغل جدید در سازمان ایجاد شود.
- زمانی که شایستگی های شغلی در خصوص استخدام فرد جدید، موردنیاز باشد.
فواید دیکوم چیست؟
فواید برای مدیران:
- تعیین شایستگی ها جهت تدوین برنامه آموزشی
- ارزیابی نیازهای آموزشی
- تدوین استانداردهای عملکردی
- تدوین آزمون های توسعه صلاحیت
- تعیین درجه سختی و اهمیت کار
- تعیین و فراهم کردن منابع و محتوای آموزشی
فواید برای سازمان:
- طراحی مجدد مشاغل
- آماده سازی ورودیها در خصوص پیاده سازی استانداردهای ISO و…
- تعیین ارزش افزوده شغل ها
- نوشتن SOPها
- کنترل فرآیند توسعه صلاحیت ها
- ارزیابی عملکرد
