امیر کبیر: (برای مقابله با دشمن ابتدا باید آن را شناخت)
ابتدا برای مقابله با حریق باید ماهیت حریق بشناسیم که از چه اجزایی تشکیل شده که بتوانیم راه حل مقابله با آن را ارائه دهیم.
آتش چگونه کشف شد؟
این که چه کسی آتش را کشف کرده و این اتفاق اولین بار چه زمانی رخ داده یکی از سوالات مهمی است که ذهن بسیاری از دانشمندان دنیا را به خود مشغول کرده است.
در افسانه ها داستان های مختلفی درباره کشف آتش وجود دارد، از جمله:
- طبق اساطیر یونان پرومتئوس آتش را از خدایان دزدیده و به انسان داده است.
- در بعضی فرهنگ های بومی آمریکا گفته شده حیوانی مانند گرگ، دارکوب یا کایوت بعد از دزدیدن آتش از یک موجود شیطانی آن را به انسان داده است.
- در افسانه های جزایر کارولین در اقیانوس آرام نیز آمده پسری جوان به نام اولوفات باعث شد پرنده ای آتش را در منقارش گرفته و از بهشت به زمین بیاورد.
نظریه های علمی متعددی نیز در این زمینه وجود دارد، برخی از آن ها عبارتند از:
- در موردزمان کشف آتش گفته شده از آن جا که واکنش شیمیایی تولید آتش از زمانی که اکسیژن و منابع سوختی روی زمین بوده است رخ می داده بنابراین ایجاد اولین آتش به میلیون ها سال پیش برمی گردد.
- تحقیقات دقیق تر در این زمینه زمان حدودی کنترل آتش را به یک میلیون سال پیش و در برخی موارد دو میلیون سال پیش تخمین زده اند.
- در مورد این کهچه کسی اولین بار آتش را اختراع کرده گفته شده آتش در واقع توسط شخص خاصی اختراع نشده بلکه احتمالا اولین انسان های روی کره زمین با آتش از طریق آتش سوزی ناشی از برخورد رعد و برق به درختان جنگلی آشنا بوده اند اگرچه از چون و چرای آن اطلاعی نداشتند.
- برخی محققان معتقدند انسان های اولیه با گذشت زمان توانستند نحوه استفاده از سنگ چخماق برای تولید آتش را یاد بگیرند و این مسئله یکی از اولین کشفیات انسان دو پا می باشد.
- امروزه بسیاری از دانشمندان دریافته اند احتمالا استفاده کنترل شده از آتش اولین بار توسط انسان باستانی مشهور به انسان راست قامت یا Homo erectus در عصر سنگی انجام شده است.
حال وقت آن رسیده که به پاسخ این سوال پاسخ دهیم که آتش چیست؟
در تعریف آتش می توان گفت که یک واکنش اکسیداسیون سریع است که طی یک فرآیند شیمیایی گرمازا رخ می دهد و همراه با آزاد سازی گرما ، نور و محصولات مختلف است. شعله های آتش عمدتا از دی اکسید کربن ، بخار آب ، اکسیژن و ازت تشکیل شده اند و اگر به اندازه کافی گرم باشد ، گازها یونیزه می شوند و رنگ شعله و شدت آتش نیز بر این اساس متفاوت خواهد بود.
مثلث آتش
مثلث آتش یا مثلث حریق یک مدل ساده برای درک واکنش شیمیایی است که برای ایجاد آتش باید رخ دهد. این مثلث از سه عنصر سوخت ، گرما و اکسیژن تشکیل شده است که همگی باید برای شعله ور شدن آتش وجود داشته باشند و حذف هر یک از این عناصر باعث جلوگیری از حریق یا خاموش شدن آتش می شود.
همانطور که گفتیم مثلث آتش از چند جزء تشکیل شده است. مبحث اجزای مثلت آتش در درس علوم پایه هشتم مطرح شده بود و همه ما با این موارد آشنا شده ایم ولی برای یادآوری مجددا آنها را در ادامه ذکر می کنیم.
برای شروع آتش سوزی باید ماده ای برای سوختن وجود داشته باشد که از آن به عنوان سوخت یاد می شود. سوخت هر نوع ماده قابل احتراقی از جمله کاغذ ، روغن ، چوب ، گازها ، پارچه ، مایعات ، پلاستیک و لاستیک است. سوخت مورد نیاز برای یک آتش سوزی معمولاً با محتوای رطوبت ، اندازه ، شکل و مقدار آن مشخص می شود و این عوامل تعیین می کند که سوخت به راحتی و در چه دمایی می سوزد.
فایل آموزشی در این راستا توسط گروه مشاوران شرکت OSP جهت بهره برداری افراد مشتاق و جویای علم تهیه شده است.
