چرخه عمر محصول چیست؟

اصطلاح چرخه عمر محصول به مدت زمانی از زمانی که یک محصول به مصرف کنندگان وارد بازار می شود تا زمانی که از قفسه ها خارج می شود، اشاره دارد. این مفهوم توسط مدیریت و متخصصان بازاریابی به عنوان عاملی در تصمیم گیری برای افزایش تبلیغات، کاهش قیمت، گسترش به بازارهای جدید یا طراحی مجدد بسته بندی استفاده می شود. فرآیند استراتژی‌بندی راه‌های پشتیبانی و نگهداری مداوم از یک محصول، مدیریت چرخه عمر محصول نامیده می‌شود.

محصولات نیز مانند افراد دارای چرخه زندگی هستند. چرخه عمر یک محصول به چهار مرحله تقسیم می شود: معرفی، رشد، بلوغ و زوال.

یک محصول با یک ایده شروع می شود و در محدوده کسب و کار مدرن، تا زمانی که تحت تحقیق و توسعه(R&D) قرار نگیرد و عملی و بالقوه سودآور تشخیص داده نشود، احتمالاً بیشتر از این پیش نمی رود. در آن مرحله، محصول تولید، به بازار عرضه و عرضه می شود. برخی از مدل‌های چرخه عمر محصول شامل توسعه محصول به عنوان یک مرحله هستند، اگرچه در این مرحله، محصول هنوز به مشتریان ارائه نشده است.همانطور که در بالا ذکر شد، چهار مرحله به طور کلی پذیرفته شده در چرخه عمر یک محصول وجود دارد. در اینجا جزئیات مربوط به هر یک آمده است.

مرحله معرفی

مرحله معرفی اولین باری است که مشتریان با محصول جدید آشنا می شوند. یک شرکت به طور کلی باید شامل یک سرمایه گذاری قابل توجه در تبلیغات و یک کمپین بازاریابی متمرکز بر آگاه کردن مصرف کنندگان از محصول و مزایای آن باشد، به خصوص اگر به طور کلی مشخص نباشد که این کالا چه کاری انجام می دهد.در مرحله معرفی، اغلب رقابت کمی برای یک محصول وجود دارد، زیرا رقبا ممکن است اولین نگاهی به محصول جدید داشته باشند. با این حال، شرکت‌ها هنوز اغلب در این مرحله نتایج مالی منفی را تجربه می‌کنند، زیرا فروش کمتر است، ممکن است قیمت‌های تبلیغاتی پایین باشد تا تعامل مشتری را افزایش دهد، و استراتژی فروش هنوز در حال ارزیابی است.

مرحله رشد

اگر محصول موفق باشد، سپس به مرحله رشد می رود. این امر با افزایش تقاضا، افزایش تولید و گسترش در دسترس بودن آن مشخص می شود. مقدار زمان صرف شده در مرحله معرفی قبل از اینکه محصول یک شرکت رشد قوی را تجربه کند، بین صنایع و محصولات متفاوت است.در مرحله رشد، محصول محبوب تر و قابل تشخیص تر می شود. اگر محصول با رقابت شدید روبرو شود، ممکن است یک شرکت همچنان سرمایه گذاری هنگفتی را در تبلیغات انتخاب کند. با این حال، کمپین‌های بازاریابی احتمالاً در جهت متمایز کردن محصول آن از سایر محصولات به جای معرفی کالاها به بازار است. یک شرکت همچنین ممکن است محصول خود را با بهبود عملکرد بر اساس بازخورد مشتری اصلاح کند.از نظر مالی، دوره رشد چرخه عمر محصول منجر به افزایش فروش و درآمد بیشتر می شود. همانطور که رقابت برای ارائه محصولات رقیب شروع می شود، رقابت افزایش می یابد و به طور بالقوه شرکت را مجبور می کند قیمت ها را کاهش دهد و حاشیه های کمتری را تجربه کند.

مرحله بلوغ

مرحله بلوغ چرخه عمر محصول سودآورترین مرحله است، زمانی که هزینه های تولید و بازاریابی کاهش می یابد. با توجه به اشباع شدن بازار از محصول، رقابت در حال حاضر بالاتر از سایر مراحل، و کاهش حاشیه سود، برخی از تحلیلگران به مرحله بلوغ به عنوان زمانی که حجم فروش “بیشینه می شود” اشاره می کنند.بسته به نوع کالا، یک شرکت ممکن است تصمیم بگیرد که چگونه محصول خود را نوآوری کند یا راه های جدیدی را برای به دست آوردن حضور بزرگتر در بازار معرفی کند. این شامل دریافت بازخورد بیشتر از مشتریان و تحقیق در مورد جمعیت و نیازهای آنها می شود.در مرحله بلوغ، رقابت در بالاترین سطح است. شرکت های رقیب زمان کافی برای معرفی محصولات رقیب و بهبود یافته داشته اند و رقابت برای مشتریان معمولاً بالاترین میزان است. سطح فروش تثبیت می شود و یک شرکت تلاش می کند تا محصول خود را تا زمانی که ممکن است در این مرحله بلوغ وجود داشته باشد.

مرحله زوال

از آنجایی که محصول رقابتی را افزایش می دهد و شرکت های دیگر موفقیت آن را تقلید می کنند، ممکن است محصول سهم بازار را از دست بدهد و شروع به کاهش کند. فروش محصولات به دلیل اشباع بازار و محصولات جایگزین شروع به کاهش می کند، و شرکت ممکن است تصمیم بگیرد که تلاش های بازاریابی اضافی را دنبال نکند زیرا مشتریان ممکن است قبلاً تشخیص داده باشند که آیا به محصولات شرکت وفادار هستند یا خیر.اگر یک محصول به طور کامل بازنشسته شود، شرکت تولید پشتیبانی برای آن را متوقف می کند و تلاش های بازاریابی را به طور کامل متوقف می کند. از طرف دیگر، ممکن است شرکت تصمیم بگیرد که محصول را اصلاح کند یا نسل بعدی مدلی را معرفی کند که کاملاً بازنگری شده است. اگر ارتقاء به اندازه کافی قابل توجه باشد، شرکت ممکن است با معرفی نسخه جدید به بازار، دوباره وارد چرخه عمر محصول شود.مرحله چرخه عمر یک محصول بر نحوه بازاریابی آن برای مصرف کنندگان تأثیر می گذارد. یک محصول جدید نیاز به توضیح دارد، در حالی که یک محصول بالغ باید از رقبای خود متمایز شود.

مزایای استفاده از چرخه عمر محصول

چرخه عمر محصول بهتر به بازاریابان و توسعه دهندگان کسب و کار اجازه می دهد تا درک بهتری از نحوه قرار گرفتن هر محصول یا برند با سبد یک شرکت داشته باشند. این شرکت را قادر می‌سازد تا منابع را به صورت داخلی بر اساس موقعیت آن محصولات در چرخه عمر محصول، به سمت محصولات خاص سوق دهد.به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است تصمیم بگیرد که زمان کارکنان بازار را مجدداً به محصولاتی که وارد مراحل معرفی یا رشد می شوند اختصاص دهد. از طرف دیگر، ممکن است نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر هزینه نیروی کار روی مهندسان یا تکنسین‌های خدمات مشتری با بالغ شدن محصول داشته باشد.چرخه عمر محصول طبیعتاً تأثیر مثبتی بر رشد اقتصادی دارد، زیرا نوآوری را ترویج می‌کند و از حمایت از محصولات قدیمی جلوگیری می‌کند. همانطور که محصولات در مراحل چرخه عمر حرکت می کنند، شرکت هایی که از چرخه عمر محصول استفاده می کنند می توانند نیاز به موثرتر، ایمن تر، کارآمدتر، سریع تر، ارزان تر، یا مناسب تر کردن محصولات خود را درک کنند.

محدودیت های استفاده از چرخه عمر محصول

علی رغم کاربرد آن برای برنامه ریزی و تجزیه و تحلیل، چرخه عمر محصول به هر صنعتی مربوط نمی شود و به طور مداوم در همه محصولات کار نمی کند. خطوط محبوب نوشیدنی‌ها را در نظر بگیرید که محصولات اولیه آنها برای دهه‌ها در مرحله بلوغ بوده‌اند، در حالی که اسپین‌آف‌ها یا تغییرات این نوشیدنی‌ها از همان شرکت شکست خورده‌اند.چرخه عمر محصول همچنین ممکن است در صنایع با محدودیت های قانونی یا علامت تجاری مصنوعی باشد. دوره جدید ثبت اختراع 20 ساله را در نظر بگیرید که پس از آن درخواست ثبت اختراع در ایالات متحده ثبت شد. اگرچه ممکن است یک دارو به تازگی وارد مرحله رشد خود شده باشد، اما زمانی که حق ثبت اختراع آن به پایان می رسد، صرف نظر از اینکه در کدام مرحله است، ممکن است تحت تأثیر منفی رقابت قرار گیرد.کی دیگر از عوارض جانبی نامطلوب چرخه عمر محصول، منسوخ شدن برنامه ریزی شده آینده نگر است. هنگامی که یک محصول وارد مرحله بلوغ می شود، ممکن است یک شرکت وسوسه شود که برنامه ریزی جایگزین آن را آغاز کند. این ممکن است حتی اگر محصول موجود هنوز مزایای زیادی برای مشتریان داشته باشد و همچنان ماندگاری طولانی داشته باشد. برای تولیدکنندگانی که تمایل به معرفی محصولات جدید هر چند سال یکبار دارند، این ممکن است منجر به هدر رفتن محصول و استفاده ناکارآمد از منابع توسعه محصول شود.